آب آوردن ریه چیست؟ علل، علائم و نحوه درمان

علل آب آوردن ریه: معمولا بین ریه و قفسه سینه فضایی است که فضای جنب نامیده می شود. درون آن نیز همواره حاوی ترشح است که که به خون جذب می شود. وقتی که میزان این مایع زیاد شود، در اصطلاح می گویند که “ریه آب آورده” است.

دلیل مایع آوردن ریه چیست؟

ریه یکی از اندام‌های تنفسی بحساب می‌آید که عملی مهم برعهده دارد و آن هم حفظ زندگی انسان است. مکان ریه در پشت قفسه سینه است و با دهان و بینی در ارتباط است. از راه تنفس، هوای دمی به درون ریه وارد شده و بدن اکسیژنی را که احتیاج دارد دریافت کرده و در عوض کربن دی اکسید تولید شده بوسیله بدن را دفع می‌کند. یکی از پرخطرترین اشکالاتی که ممکن است برای ریه پیش بیاید، آب آوردن است و شامل دلایل مختلفی است که در ادامه ارائه میدهیم; با مجله اکسیژن همراه باشید.

دلیل آب آوردن ریه چیست؟

معمولا بین ریه و قفسه سینه فضایی است که فضای جنب نامیده می شود. درون آن نیز همواره حاوی ترشح است که که به خون جذب می شود. وقتی که میزان این مایع زیاد شود، اصطلاحا گفته می شود، آب آوردن ریه.

علل آب آوردن ریه

• نارسایی قلبی
• عفونت های ریه
• بیماری های لایه های جنب نظیر عفونت های ویروسی، باکتریایی و سل
• تومورهای ریه
• استعمال دخانیات و قلیان
• تومورهایی مختص فضای جنب (بر اثر استنشاق آزبست توموری به نام آزیستور ایجاد می شود. در لوله های ساختمانی و ورق های ایرانیت نیز از آزبست استفاده می شود که استنشاق آن هنگام بریدن توسط کارگران موجب ایجاد توموری در فضای جنب می شود)
• سرطان ریه
• افزایش سن
• بیماری های مزمن
• داشتن اختلال های ایمنی و مصرف برخی دارو هایی که موجب کاهش قدرت سیستم دفاعی بدن می شوند.

علائم و نشانه‌ها‌ی آب آوردن ریه

• تنگی نفس
• سرفه
• ترشحات خلطی خونی
• درد قفسه سینه
• کاهش وزن و اشتها
• تب

آب آوردن ریه به علت نارسایی قلبی

یکی از مهم ترین دلیل‌های آب اوردن ریه مبتلا شدن به نارسایی های قلبی است! این که گمان کنیم همواره هر اختلالی که برای ریه هایمان پیش می آید در نتیجه اختلالات ریوی است کاملا فکری غلط است! مثال آشکار این صحبت مبتلا شدن به اختلالات ریوی در نتیجه نارسایی های قلبی است. در افرادی که دچار نارسایی‌های قلبی‌اند به علت اینکه مقدار کمی خون به قلب‌شان می‌رسد باعث ساخته شدن ترشح در داخل حباب‌های ششی پلاسمایی می‌شود و گفته می‌شود که ریه‌اش آب آورده.

قلب تلمبه بزرگ بدن است و همینطور می‌توان گفت که این ماهیچه یکی از پرقدرت‌ترین ماهیچه‌هایی است که غیر ارادی کار می‌کند. قلب همانند تلمبه است و خون را در بدن به گردش در می‌آورد. خون بایستی به طور معمول هر دقیقه یک بار بدن را کاملا دور بزند و اگر نتواند این کار را به درستی انجام دهد سبب نارسایی قلبی می‌شود. زمانی که نارسایی قلبی بیش‌تر شود، مایع در ریه‌ها جمع می‌گردد و سبب حادثه‌ای می‌شود که پزشکان آن را <<ادم ریه>> می‌نامند و عوام آن را <<آب آوردن ریه>> می نامند.

تنگی نفس فعالیتی چیست؟

به این معنی است که فرد با فعالیت بدنی دچار تنگی نفس می‌شود. در آغاز شروع علائم، فرد بیمار در فعالیت‌های بلند مدت دچار تنگی نفس می‌شود. اما با افزایش نارسایی، بیمار در فعالیت‌های کم مانند بالا رفتن از پله‌ها، هم دچار مشکل می شود.

تنگی نفس در وضعیت درازکش

بطور معمول در خانواده کسانی هستند که در هنگام خواب از چند بالش استفاده می‌کنند، بیشترین علت آن بوجود آمدن تنگی نفس به دلیل دراز کشیدن است، که پس از نشستن سریعا رفع می‌شود، در موارد شدید بیماری، حتی فرد بطور نشسته می‌خوابد.

آیا آب آوردن ریه (ادم ریوی) باعث مرگ می شود؟

آب آوردن ریه باعث بوجود آمدن مشکلات تنفسی بسیاری شده است و گاهی وقت‌ها بدن هیچ علائمی از خود نشان نمی‌دهد. آب آوردن ریه مشکلی اورژانسی است و لازم است به سرعت پیگیری شود. آب آوردن ریه می‌تواند باعث شود مشکلات زیر بوجود بیاید:

• سرفه هایی که اغلب همراه با خلط خونی است.
• تعریق بیش از حد
• اضطراب و بی حوصلگی
• احساس خفگی
• رنگ پریدگی پوست
• خس خس کردن سینه
• نامنظم بودن ضربان قلب مثل تپش قلب
• درد قفسه سینه

در صورت مزمن شدن ادم ریوی (آب آوردن ریه)، بطور معمول نشانه‌هایی قبل از اینکه سیستم ایمنی بدن عیب ریه را جبران کند ضعیف‌تر است ولی این نشانه‌ها وقتی که سیستم ایمنی دیگر قابلیت جبران این نقص را ندارد بیش‌تر می‌شود.

این نشانه‌های خفیف شامل موارد زیر اند:

• تنفس مشکل وقتی که شما در وضعیت خوابیده هستید.
• ورم پا
• زیادشدن وزن به دلیل انباشته شدن مایعات اضافه
• کوفتگی
• تنگی نفس در زمان زیاد شدن فعالیت جسمی
• افزایش فشارخون و آب آوردن ریه

در اشخاصی که بطور غیر منتظره فشارخون‌شان بالا می‌رود، به دلیل اینکه قلب آماده نیست تا خون را به سوی آئورت پمپاژ کند، خون از راه دریچه میترال به دهلیز چپ و از آنجا به سمت ریه‌ها می‌رود. بطور طبیعی جمع شدن خون در ریه سبب می‌شود خون از رگ خارج شود و آب میان بافتی وارد ریه خواهد شد و باعث ظهور اتفاقی با نام ادم ریوی و یا آب آوردن ریه می شود.

در این اشخاص درمان فشارخون بوسیله داروهای تزریقی بسیار ضرورت دارد. ادم ریوی در نتیجه فشار بالا یک اورژانس قلبی است که احتیاج به پیگیری سریع و جدی دارد.

مشکلات تنفسی پس از جراحی قلب

تغییرات عملکرد ریوی که پس از بیهوشی و جراحی مشاهده می‌شوند، کلا به علت کم شدن ظرفیت تنفسی و ظرفیت باقی‌مانده عملی و ادم پولمونز بوجود می‌آیند. همینطور عفونت سیستمیک سبب زیاد شدن نفوذ پذیری مویرگ‌ها و در نهایت بوجود آمدن آب ریه می‌شود. دلیل کاهش FRC پس از عمل جراحی، نفس کشیدن‌های کوتاه و بطور کامل اتساع یافتن ریه‌ها می‌باشد یک شخص معمولی، در هر ساعت چند بار دم عمیق می‌کشد که همه‌ی ظرفیت ریه را پر می‌کند. اگر این نوع تنفس از بین برود، در مدت زمان چند ساعت آلوئول‌ها شروع به کلاپس کرده و درنهایت شانت ترانس پولمونز، در فاصله کمی آتلکتازی اتفاق می‌افتد. یکی از دلایل مهم تنفس سطحی پس از عمل جراحی، درد است اما در هرحال با رفع کردن درد، ظرفیت ریوی کاملا به اندازه نرمال برنخواهد گشت.

رفلکس‌های عصبی، اتساع شکم، چاقی و سایر عوامل که حرکت‌های دیافراگم را کم می‌کند در این کار حقیقت بسیاری دارند. ادم پولمونز پس ازعمل جراحی بوسیله فشارهای هیدروستاتیک(به دلیل نقص بطن چپ، حجم بیش از حد معمول مایعات، کم شدن فشار انکوتیک و غیره) یا زیاد شدن نفوذ پذیری مویرگ ها و یا هر دو عامل بوجود می آید.

ادم پارانشیم ریه سبب باریک شدن برونکوس های کوچک می‌شود، پایداری عروق ریوی را زیاد می‌کند. به اضافه ادم پولمونز امکان دارد خطر مبتلا شدن به عفونت ریوی را زیاد کند. کنترل با دقت مایعات پس از عمل جراحی و درمان به سرعت نقص قلبی، عامل های اصلی در پیشگیری از ادم پولمونز هستند.

توصیه هایی برای بعد از جراحی قلب

پس از عمل جراحی امکان دارد ترشح یا ترشحات در ریه تجمع یابد و سبب عفونت گردد. سرفه و تنفس عمیق سبب تنفس عمیق می‌شود و احتمال عفونت ریوی و تب را کم می‌کند. پس تلاش کنید این کار را چندین بار در روز انجام دهید.

در زمان سرفه کردن هیچوقت نگران مکان بخیه‌های خود نباشید زیرا سرفه به آن ها صدمه‌ای نمی زند. برای اینکه خاطرتان آسوده باشد می‌توانید در زمان سرفه کردن با نام مراقبت‌های پس از جراحی قلب با دست یا بالش نقطه بخیه را فشار دهید.

جابجایی پی در پی روی تخت داشته باشید و باید در مراقبت‌های بعد از جراحی قلب به حرکت‌های ورزشی که بوسیله پرستار یا فیزیولوژیست به شما تعلیم داده می‌شود عمل کنید.

بهترین حالت برایتان در تخت، خوابیدن به پهلوها دست کم به مدت زمان چند ساعت در هر روز است. چون اگر شما برای مدتی زیاد به پشت بخوابید سبب آب آوردن ریه و زمینه برای عفونت ریوی را بوجود می‌آورد. هیچگاه بر روی شکم نخوابید.

درمان آب آوردن ریه

1-  اگر اندازه آب زیاد باشد با لوله‌های ویژه این کار، آن را خالی کرده و با داروهایی مقدار ترشح را کنترل می‌کنند.

2- اگر آب آوردن ریه حاصل عفونت باشد با تجویز آنتی بیوتیک برطرف می‌شود.

3- اگر به دلیل نقص قلبی باشد با داروهای ویژه درمان می‌شود.

4- اگر به دلیل سرطان و تومور باشد بوسیله عمل جراحی و در صورت نگرفتن پاسخ با شیمی درمانی می ‌توان آن را درمان کرد.

5- باید این نکته را در نظر داشته باشید در آغاز باید عامل بوجود آورنده بیماری را رفع کرد چون درصورت درمان نشدن بیماری‌های زمینه ای، ریه ها مجددا به این بیماری مبتلا می‌گردند.