معمولا دل‌پیچه یا اسهال از عملکرد دستگاه گوارش ناشی می شود و به راحتی می توان با روش های خانگی درمان کرد. در ادامه قصد داریم به درمان فوری اسهال بپردازیم. پس تا انتها مجله سلامت اکسیژن را دنبال کنید و اگر مفید دانستید لینک را برای دوستان خود به اشتراک بگذارید تا شخصی را از دردسرهای اسهال نجات دهید.
طبق تحقیقات اکسیژنی‌ها، اسهال به تنهایی یک بیماری نیست بلکه علامتی از مسائل دیگر است. ارزیابی برای رد پاتولوزی زمینه‌ای جدی در اسهالی که بیش از ۴ هفته طول بکشد، ضروری است. لازم به ذکر است که برخلاف اسهال حاد، بیشترین علل اسهال مزمن غیر عفونی می‌باشد.
به صورت خلاصه و بدون تعارف اختلال در انتقال مایع و الکترولیت از طریق مخاط کولون و روده باریک موجب بروز اسهال‌های ترشحی می‌شود. که این نوع اسهال از نظر بالینی با دفع حجم بسیار زیادی از مدفوع آبکی مشخص می‌شود که به ویژه بدون درد است و با نخوردن غذا نیز ادامه می‌یابد.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
علائم و نشانه های اسهال مزمن
اسهال مزمن ممکن است به علت بیماری سل روده‌ای باشد که علایم آن عبارتند از :
درد شکم، لاغری، تب و اسهال که با آزمایش مربوطه وجود آن تایید می‌گردد. گاهی اوقات میکروب سل در پرده صفاق متمرکز می گردد که با شکم درد و اسهال خود را نشان می دهد و این بیماری روده ها را به هم می‌چسباند و نتیجه آن حالت خمیری ناحیه‌ای از شکم است که با لمس آن متوحه می‌شویم. اما اینگونه اسهال‌ها به ندرت مشاهده می شوند.
بدانید که تمام اسهال های مزمن را نمی توان میکروبی دانست! چون بسیاری از انواع اسهال مزمن هستند که علت‌های فیزیولوژیکی مانند کم شدن آنزیم‌های گوارشی است که مداوای آن قطع دارو و تقویت بنیه بیمار می‌باشد.
گاهی اوقات هم اسهال مزمن در اثر وجود انگل در دستگاه گوارش بروز می کند که این نیز پس از تایید، با دفع انگل از بدن مداوا خواهد شد.
اما اگر اسهال مزمن در اثر تجمع میکروب سل در دستگاه گوارش باشد، حتما زیر نظر پزشک متخصص نسبت به مداوای آن اقدام کنید.
پزشکان اسهال را در سه شاخه، اسمزی، ترشحی و اگزوداتیو دسته بندی می‌کنند، که در ادامه به توضیح هر سه شاخه می‌پردازیم:
اسهال اسمزی (Osmotic diarrhea): این نوع اسهال نشان دهنده این است که، چیزی در روده آب بدن را به داخل روده می‌کشاند و باعث ابتلا به اسهال می‌شود.
اسهال ترشحی (Secretory diarrhea): این نوع اسهال زمانی بروز می کند که، آب درون روده ترشح می‌کند. انواع عفونت، داروها و سایر موارد می‌تواند باعث ابتلا به اسهال ترشحی شود.
اسهال اگزوداتیو (Exudative diarrhea): در این نوع اسهال نوعی خون و یا چرک وجود دارد. این نوع اسهال همراه با بیماریهای التهابی روده، از قبیل بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و یا بعضی از عفونت‌ها رخ می‌دهد.
پیشگیری از ابتلا به اسهال
دستان خود را مرتب بشویید تا از پخش اسهال ویروسی جلوگیری نمایید. برای اطمینان از اینکه شما و فرزندانتان به درستی دستهایتان را شسته‌اید موارد زیر را رعایت کنید (البته خداروشکر در دوران کرونا شستن دستان اونم به صورت مکرر و صحیح، عادت ما شده است که بسیار عادت درستی است):
- مرتب دستهای خود را بشویید. یعنی اینکه دستان خود را قبل و بعد از آماده کردن غذا بشویید. همچنین دستان خود را بعد از دست زدن به گوشت خام، رفتن به دستشویی، تعویض پوشک، عطسه، سرفه و پاک کردن بینی بشویید.
- شستن دستها با کف و صابون باید طوری باشد که حداقل 20 ثانیه صابون برروی دست های شما مالیده شود.
اگر در شرایطی هشتید که شستن دستها مقدور نیست، از ضدعفونی کنندهای دست استفاده کنید.
پیشگیری از اسهال توسط خوارکی‌ها
برای جلوگیری از ابتلا به اسهال آن هم توسط خوراکی‌های آلوده حتما به موارد زیر توجه کنید:
- حتما غذا را بعد از پختن و یا گرم کردن مصرف کنید و یا داخل فریز یا یخچال نگه‌داری کنید که میکروب‌ها کشته شوند.
- موقع آماده کردن غذا، خوراکی و وسایل پخت آن را حتما تمیز بشویید.
- برای آب کردن یخ غذاهای فریز شده، از یخچال یا یک کاسه آب خنک استفاده کنید و هیچ‌گاه آن را در معرض هوای گرم قرار ندهید تا یخش آب شود.
پیشگیری از اسهال در مسافرت
معمولا افرادیکه سفر می کنند، دچار اسهال می‌شوند، که برای کاهش خطر اسهال در مسافرت باید موارد زیر را رعایت کرد:
- حتما در طول سفر غذاهای گرم و خوب پخته شده مصرف کنید و از مصرف سبزیجات و میوه‌های خام خودداری کنید، مگر اینکه نوعی باشد که خودتان پوستش را بکنید.
- آب، نوشابه و دوغ را بصورت دربسته و کارخانه‌ای مصرف نمایید. البته آب جوش، قهوه و یا چای مشکلی نداشته و می‌توانید مصرف نمایید.
راه های مناسب درمان اسهال
درمان‌های اسهال معمولا شامل عامل جذب‌کننده‌ای مانند داروی اسهال (kaolin) وعامل توده‌ای مانند متیل سلولز است. بعضی از آنها شامل داروهایی هستند که فعالیت عضلانی شکم را کاهش می دهند. مانند diphenoxylate؛ این داروها ممکن است درصورتی که اسهال مربوط به عفونت باشد، وضعیت را مخاطره آمیزتر کنند. زیرا آنها برای حذف اجسام ناخواسته مداخله می کنند.
در این مواقع برخی پزشکان ممکن است که آنتی بیوتیک را تجویز کنند اما این کار پیش از آزمایش مدفوع بی مورد است، زیرا ممکن است اسهال به وسیله باکتری‌هایی که نسبت به آنتی بیوتیک حساس هستند، به وجود آمده باشد. بنابراین زمانی که اسهال از راه ویروس عفونی ایجاد شده باشد، مصرف آنتی بیوتیک بی مورد است. زیرا آنها وضعیت گیاهی امعاء و احشاء را به هم می‌زنند و مشکلات طولانی‌تر و جدی تری را به وجود آورند.
در اکثر موارد اسهال چند روز بعد از ابتلا، خودبخود درمان می‌شود. انواع درمانی که پزشکان در صورت ابتلا به اسهال شدید و یا درمان نشده استفاده می‌کند، شامل:
- آنتی بیوتیک. که این نوع درمان برای اسهالی که دلیل آن باکتری یا انگل باشد جواب می دهد، اما تاثیری بر اسهالی که در نتیجه ویروس است، ندارد.
- درمان در راستای جایگزین کردن مایعات بدن. در این روش دکتر برای جبران آب و نمکی که در حین اسهال ازدست‌داده‌اید، تجویز می‌کند. در اکثر افراد این کار با نوشیدن مایعات و آب انجام می‌شود، هرچند که در بعضی از موارد به‌خصوص زمان استفراغ شما باید از سرم استفاده نمایید.
- درمان بیماریهای اصلی. اگر اسهال شما درنتیجه بیماری دیگری باشد از جمله بیماری التهابی روده یا سایر بیماری‌ها، باید قبل از هر کاری بیماری اصلی را درمان کنید.
- تغییر داروهای مصرفی. اگر پزشک شما به این نتیجه برسد که اسهال شما در نتیجه استفاده از داروهای خاصی همچون آنتی بیوتیک و … باشد، ممکن است میزان مصرف دارو را کاهش داده و یا دارویی دیگر برای شما تجویز کند.
آیا اسهال خطرناک است؟
بله! اسهال مداوم موجبات از دست دادن مقادیر زیادی آب و مواد مغذی از بدن را فراهم می‌کند. اگر در طول روز بیش از 3 بار مدفوع اسهالی دفع کنید و همچنین مایعات کافی دریافت نکنید، در نتیجه بدنتان کم آب و یا بی‌آب می شود و شما را دچار خطرات جدی می‌کند. موارد ذیل نشان‌دهنده بی‌آبی بدن هستند:
- ادرار تیره
- ادرار کم
- تپش قلب شدید
- سردرد
- پوست خشک
- کج خلقی
- گیجی
نشانه‌های کم آبی در کودکان شامل:
- خشک شدن زبان و دهان
- فرورفتگی گونه و چشم‌ها
- بدون اشک و یا کم اشکی
- کاهش تعداد پوشک‌های خیس
- کج‌خلقی یا بی میلی
- پوستی که بعد از نیشگون گرفتن و جمع کردن دوباره باز نمی‌شود.
